Dag 7 - 3de Gamedrive & watervallen Murchinson

Dag 7 – Vrijdag 25 januari Murchinson Falls Park – Game Drive & boottocht naar watervallen

Super-vroeg-opstaan vandaag! Want deze ochtend gaan we onze 3de gamedrive maken. Al mijn hoop gaat uit om eindelijk eens een paar leeuwen te ontdekken. Ons groepje splitst zich op in 2 verschillende busjes. Petra & Luc, de vogelexpert, gaan mee met het andere busje. Achteraf verneem ik dat zij supergeluk gehad hebben, want ze zijn nog maar pas een paar minuutjes onderweg of ze vinden al een luipaard. Het was nog donker (rond 6u30), maar met hun goeie lichtschijnwerpers zagen ze plots de ogen van het luipaard. Vlug het busje opnieuw achteruit rijden en nu krijgen ze een prachtig spektakel. Ik wou dat ik dit ook gezien had. Maar wie weet krijg ik verder op mijn reis dit ook wel nog eens te zien. Maar ook ons groepje heeft heel veel geluk want plots zien we 3 hyena’s uit de savanne opduiken. Ik vergeet bijna te ademen van opwinding. Ze komen onze richting uit en passeren op slechts 2 meter voor onze wagen. Ik krijg tijd genoeg om ze te bewonderen.

Er zijn hier in Uganda 2 soorten te vinden: de gestreepte hyena (de kleinste) en de gevlekte hyena. Deze 3 zijn de gevlekte hyena’s. Ze zijn gemakkelijk te herkennen aan de kortere achterpoten waardoor het lijkt of de rug schuin afloopt. De gestreepte hyena heeft geen natuurlijke vijanden, hij verspreidt een geur waar zelfs leeuwen een hekel aan hebben. Hij heeft wel ontzag voor zijn gevlekte halfbroer. De gestreepte hyena is een slechte jager en leeft derhalve hoofdzakelijk van aas, maar is bij bepaalde volkeren berucht vanwege het feit dat hij ook mensenlijken opgraaft en eet. Hij wordt ook waargenomen in de omgeving van woningen waar hij het voorzien heeft op huishoudelijk afval.
De gevlekte hyena is niet alleen groter, ook de nek is aanmerkelijk dikker. In principe is het een aaseter, maar hij jaagt ook zelfs en liefst in (grote) groepen. Ze zijn daarbij niet kieskeurig en hebben weinig ontzag voor hun prooi. Zodoende is zelfs een leeuw bang van een groep gevlekte hyena’s, maar er zijn ook verhalen bekend van mensen die het slachtoffer werden van hun jachtlust. Ze zijn niet bang om dorpen binnen te gaan. Hun huilgeluid is op kilometers afstand hoorbaar. Hyena’s behoren tot de meest sociale en best georganiseerde diersoorten.

Mijn geluk kan niet op want even verderop ontdekken we nog een bijzonder dier. De jakhals! Ze zijn met zijn tweetjes. Een vrouwtje en een mannetje. Al direkt steekt er eentje de baan over net voor onze neus. Hij loopt achter een paar antilopes aan. Maar hij geeft het al snel op als hij even verderop een poel ontdekt. We kunnen mooi volgen hoe hij zijn dorst gaat lessen. En wat voor een dorst. Hij blijft wel 10 minuten drinken. Ondertussen blijft het meisje wat schuchter aan de andere kant van de weg zitten en houdt ons nauwlettend in de gaten. Wat een mooie beesten vind ik dit.

De gestreepte jakhals lijkt een beetje op een hond, de kleur is wit tot grijsbruin en er loopt een streep (soms zeer vaag) vanaf de voorpoten over de flank naar de staart. Er wordt op hem gejaagd door de leeuw en de luipaard. Hij is moeilijk te vinden omdat het dier bij schemer en in het donker jaagt. Wat heb ik dan supergeluk gehad om deze 2 tegen het lijf te lopen!!! De jakhals leeft van klein wild en grondvogels, maar het is ook een aas- en afvaleter. Hetzelfde geldt voor de veel zeldzamer voorkomende zwartrug- of zadeljakhals. Jakhalzen trekken op in paren. Je vindt ze in alle parken waarin savannen voorkomen.

Ook word ik nog eens verwend met een groepje mangoesten op een rotsblok. Spijtig genoeg kan ik die niet zo dicht benaderen zoals met de jakhalzen en de hyena’s. Ik heb ook tijdens deze gamedrive geen leeuwen gezien maar ik ben heel tevreden met de jakhalzen en de hyena’s. Hopelijk zie ik de leeuwen in het Queen Elisabeth N.P.

Nu ga ik vlug eten in de lodge. Veel tijd krijgen we weeral niet want reeds om 14 uur vertrekt onze boot richting Murchinson Waterfalls. Ook hier krijgen we weer een massa’s dieren te zien die aan de oever komen drinken. Deze boottocht is zelfs nog mooier dan die van gisteren. We varen in enkele uurtjes tot aan de waterval. We krijgen de keus, ofwel varen we nu terug naar de lodge, maar voor wie nog de moed en energie heeft, kan er vanaf hier een wandeling gemaakt worden tot bovenaan de watervallen. Iedereen kiest voor de 2de optie. Alhoewel het erg warm is en ik een beetje vrees voor deze hitte. Het is eventjes pittig klimmen bij deze warmte, maar het einddoel is dubbel zoveel waard. Wat een zicht en wat een kracht heeft deze waterval. Dit is met woorden niet beschrijfbaar. Je moet hier geweest zijn. Eens we boven zijn zien we in de lucht ook nog eens honderden ooievaars cirkelen boven ons hoofd. De chauffeurs Sam & Gerhard van onze 2 busjes staan ons boven al op te wachten. We keren met de auto terug naar onze lodge. Onderweg worden we aangevallen door massa’s tjeetjee vliegen. Niet zo’n pretje als je bedenkt wat deze vliegen kunnen aanrichten. Ze brengen namelijk de slaapziekte over. Hieronder vind je meer uitleg over wat dit precies is. Onderweg komen we af en toe apen tegen, vooral bavianen, maar ook buffels en wrattenzwijnen, maar veel tijd om te kijken krijgen we niet daar we vooral ons moeten bezig houden met het doodmeppen van de vele bijtende vliegen. We rijden met de busjes de hele tijd aan de andere kant van de oever. Dat betekent dat we na een uurtje rijden met de busjes de veerpont over moeten om aan onze lodge te geraken. Doodop van de drukke dag komen we weer aan in de Paraa lodge waar ik mezelf eerst trakteer op een fris drankje aan de rand van het mooie zwembad vooraleer te genieten van een koude douche. En zoals je reeds kunt vermoeden: opnieuw sleep ik ondertussen al extra aangekomen kilootjes mee naar het buffet waar weer tientallen lekkere schotels te krijgen zijn. Misschien maar best dat we hier morgenochtend na 3 nachten verblijf vertrekken, anders overleef ik dit niet.

Extra informatie:
De watervallen zijn ontdekt door Sir Samuel Baker, een Britse ontdekkingsreiziger. Hij was het ook die de watervallen hun naam gaf en ze vernoemde naar de president van de National Geografic Society welke organisatie zijn expeditie bekostigde.
Vanuit Paraa kunnen boottochten gemaakt worden naar de watervallen. De tocht duurt ongeveer 3 uur en behalve honderden nijlpaarden en krokodillen, ziet u veel van de schitterende flora langs de rivier. Ook zult u langs de oevers drinkend en badend wild ontdekken, waaronder olifanten, giraffes, buffels en vele soorten antilopes. De stuurlui van de boten zijn uiterst bedreven in het opsporen van allerlei bijzonderheden in en langs het water, zij maken u erop attent en brengen u er zo dicht mogelijk naartoe. Veel bijzondere vogels hebben zich eveneens langs de boorden van de Nijl gevestigd. Bij het naderen van de watervallen ziet u zowel links als rechts water uit de bovenloop stromen. De rechter watervallen bestaan al sinds eeuwen, de linker ontstonden in 1961-62 tijdens en als gevolg van zeer zware regenval. Ook de rechter watervallen is ooit een brug gebouwd, tijdens dezelfde regens is ook deze brug weggeslagen. Hoewel het bordje met de waarschuwing: “Pas op voor krokodillen” geen bemoedigende uitwerking heeft, is een klim naar de bovenloop van de watervallen er één om nooit te vergeten. Onderweg ziet u duizenden vogels jagen op insecten boven het water, uitwerpselen bewijzen dat u zich binnen het territorium van nijlpaarden begeeft.
In de omgeving van deze watervallen verongelukte ooit de beroemde schrijver en Nobelprijswinnaar Ernest Hemmingway toen zijn vliegtuigje er neerstortte. Het duurde twee dagen voordat hij gevonden en gered werd.

Maar u gaat natuurlijk vooral om de vele soorten wild in hun natuurlijke omgeving te bewonderen. Zoals gezegd, de wildstand heeft geweldig te lijden gehad tijdens de vele oorlogen die in dit gebied werden uitgevochten. Ook stropers hebben een zeer werkzaam aandeel gehad in de dramatische terugval van de wildstand. Om een paar voorbeelden te noemen: in de begin jaren zeventig van de 20ste eeuw telde men 15.000 olifanten tegen 200 in 1985, er waren kuddes bij met meer dan 500 dieren; het buffelbestand liep terug van 26.000 naar 1.000 en de hartebeestpopulatie ging van 17.000 naar 2500. Er is echter weer genoeg te zien. Recente tellingen hebben uitgewezen dat het goed gaat met de wildstand. Men telde inmiddels al weer meer dan 1000 olifanten. Bijna 80 soorten landdieren hebben zich in het park gehuisvest. Opvallend is de geringe aanwezigheid van aapachtigen, al zult u er zeker een aantal aantreffen. Verder kunt u oog in oog komen te staan met giraffes, olifanten, leeuwen, buffels, knobbelzwijnen, luipaarden en hyena’s om maar een een paar soorten te noemen. Men probeert ook om zowel de witte als de zwarte neushoorn weer in het gebied terug te brengen. Pas over een tiental jaren zal duidelijk worden of men daarin gaat slagen.

Extra informatie over tjeetsee vlieg:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Tseetseevlieg
Tseetseevlieg is een algemene aanduiding voor een aantal vliegen uit het geslacht Glossina, die zich met bloed voeden. Ze komen voor in Afrika. Hun betekenis is vooral gelegen in hun rol als vector (overbrenger) van verschillende vormen van trypanosomiasis bij mensen en bij vee. Deze parasieten veroorzaken bij de mens de gevreesde slaapziekte, bij vee een ziekte die nagana heet.
Trypanosomen kunnen worden overgebracht op twee manieren: direct, door kort na elkaar twee gastheren te steken en bij de tweede gastheer wat bloed in de wond terug te geven, en indirect, door trypanosomen op te nemen, waarna deze zich in de vlieg een aantal generaties vermenigvuldigen en soms een andere uiterlijke vorm aannemen, en dan bij een nieuwe beet weer in de wond te komen. Beide vormen zijn mogelijk; hoe het in de praktijk meestal gaat is onzeker. Een geïnfecteerde tseetseevlieg blijft dit waarschijnlijk levenslang; maar een jonge tseetseevlieg komt onbesmet ter wereld, zodat de besmetting alleen in stand blijft door een geïnfecteerd reservoir van gewervelde dieren.
De vliegen brengen verschillende ziekten over. De slaapziekte is zo gevaarlijk dat in gebieden waar deze ziekte veel voorkomt eeuwenlang nauwelijks mensen en vee konden wonen. Sommigen zijn van mening dat dit de voornaamste reden is dat in sommige delen van Afrika nog veel ongerepte natuur bestaat. Na in de jaren 60 bijna te zijn uitgeroeid, vooral door selectief gebruik van DDT op de juiste plaatsen om de vliegen te doden, is de ziekte weer aanzienlijk opgekomen.

Extra informatie over slaapziekte:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Slaapziekte
Slaapziekte is een vectorziekte die veroorzaakt wordt door een protozoaire parasiet (eukaryote eencellige), Trypanosoma brucei, met twee ondersoorten, rhodesiense en gambiense, die overgebracht wordt door de tseetseevlieg. Slaapziekte kan in een sluimerende staat voorkomen zolang de ziekte zich nog niet in de hersens heeft gevestigd. Bij de West-Afrikaanse slaapziekte (t brucei gambiense) kan dit jaren duren. De Oost-Afrikaanse slaapziekte (t. brucei rhodesiense) verloopt echter agressiever en kan in enkele maanden fataal zijn. Slechts een klein percentage van de tseetseevliegen is met de parasiet besmet. De vliegen geven het niet aan hun jongen door, en de ziekte kan dus alleen blijven bestaan als er geïnfecteerde dieren of mensen zijn waardoor ze worden besmet om het vervolgens weer aan een niet-geïnfecteerd dier of mens door te geven.
Tseetseevliegen zijn ongeveer twee keer zo groot als huisvliegen en kunnen pijnlijk steken. Wanneer iemand besmet is met de ziekte, ontstaat na enige dagen tot een maand een zweer op de plaats van de steek. De hierop volgende verschijnselen zijn: koorts, zware hoofdpijn, prikkelbaarheid, moeheid, opgezette lymfeklieren, soms uitslag en zwellingen, en spier- en gewrichtspijn. Wanneer de parasiet de hersenen binnendringt, ontstaan verwardheid, slaapstoornissen, epileptische aanvallen, moeite met lopen en gevoelloosheid in handen en voeten. Uiteindelijk vermagert de patiënt snel, raakt in coma en sterft. De ziekte loopt, wanneer zij niet wordt behandeld, altijd dodelijk af.
Eeuwenlang waren door de slaapziekte grote delen van Afrika voor mensen en vee nagenoeg onbewoonbaar. Recente schattingen geven aan dat ongeveer 60 miljoen mensen in risicogebieden wonen. Er zijn ongeveer 250 haarden van de ziekte bekend. In 36 landen zijn gevallen van de ziekte gemeld, allemaal in Afrika ten zuiden van de Sahara. De parasieten komen behalve in mensen en vee ook voor in wilde dieren, zodat uitroeiing van een dierreservoir moeilijk is.

Mijn logeerplaats: Paraa Safari lodge
www.paraalodge.com

Andere logeermogelijkheden in de buurt zijn:
Nile Safari Lodge: www.geolodgesafrica.com
Sambiya Lodge: www.sambbiyariverlodge.com
Red Chilli Rest Camp: www.redchillihideway.com